100 lat marszałka

Ks. Józef Poniatowski był jedynym cudzoziemcem, który został marszałkiem Francji ale w naszej historii miała też miejsce sytuacja odwrotna. 100 lat temu, 13 kwietnia 1923 roku prezydent RP Stanisław Wojciechowski podpisał dekret o mianowaniu na marszałka Polski Francuza, Fedynanda Focha. Stało się to na wniosek gen. Władysława Sikorskiego, ówczesnego premiera Polski. Wcześnie, w roku 1921 marszałek Józef Piłsudski, w czasie wizyty we Francji symbolicznie odpiął order Virtuti Militari od swojego munduru i udekorował nim marszałka Focha. Dlaczego cieszył się on taką estymą wśród współczesnych sobie Polaków? Odpowiedzi na to pytanie udzielali goście konferencji „Au Maréchal Foch la Pologne reconnaissante”, która odbyła się 23 listopada w ambasadzie RP oraz dnia następnego w Domu Kombatanta w Paryżu. Referaty na temat zasług marszałka dla Polski wygłosili prof. Konrad Białecki, prof. Marek Kornat oraz hr. Jan Roman Potocki. Podkreślili miedzy innymi: jego kluczową rolę w zakończeniu Powstania Wielkopolskiego, rolę w formowaniu i wyposażaniu Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera. Marszałek Foch był głównodowodzącym sił alianckich na froncie zachodnim i dowodził drugą bitwą nad Marną w roku 1918, która ocaliła Paryż i ostatecznie przeważyła szalę zwycięstwa na korzyść aliantów, wysłał do Polski wojskową misję pod dowództwem gen. Maxime Weyganda, która wspierała tworzenie armii polskiej. 11 listopada 1918 r. w słynnym wagonie kolejowym w lesie Compiegne pod Paryżem gen Foch przyjmował kapitulację Niemiec.

Podczas konferencji w Paryżu ambasador Rościszewski odznaczył prawnuka marszałka Focha Remiego Becourta – Focha medalem „Pro Bono Polonia”, który przyznawany jest w uznaniu szczególnych zasług w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych, krzewieniu postaw patriotycznych w polskim społeczeństwie, a także kultywowaniu oraz popularyzacji poza granicami Polski wiedzy o tradycjach niepodległościowych.

W dniu następnym, 24 listopada uroczystości rozpoczęło złożenie kwiatów pod Łukiem Triumfalnym a następnie goście i uczestnicy udali się do Domu Kombatanta przy rue Legendre. Program obejmował dalszą część konferencji rozpoczętej w ambasadzie, wystawę tematyczną PN Poznań „Z wizytą u wdzięcznych przyjaciół” oraz projekcję filmu „FERDYNAND FOCH A SPRAWA POLSKA” Andrzeja Sikorskiego. Całość zakończyło spotkanie polonijne przy wspólnym bufecie.

Dalszy ciąg uroczystości 100-lecia nadania tytułu Marszałka Polski gen. Ferdynandowi Fochowi zaplanowano na sobotę, 25 listopada – wizyta historyków w sekcji polskiej w Liceum Montaigne w Paryżu w celu przybliżenia młodym historii gen. Focha i jego związków z Polską.